Onlangs publiceerde professor Kirschner de Top 5 Leerstrategieën. Op basis van uitgebreid wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat deze leerstrategieën in de praktijk het beste werken. Anno 2014 heerst consensus onder docenten dat onderwijs effectiever kan met ICT. Daarom is het interessant te kijken wat een elektronische leeromgeving als Blackboard voor mogelijkheden biedt om de Top 5 Leerstrategieën te ondersteunen.
Top 5 Leerstrategieën:
1. Gedistribueerd oefenen
2. Oefentoetsen
3. Overlappend oefenen/Oefenvariatie
4. Uitweidend bevragen
5. Zelf uitleg geven
Gedistribueerd oefenen
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het verspreid studeren over een langere periode in plaats van langdurig aaneen te blokken voor een toets betere resultaten oplevert.
In een elektronische leeromgeving kan deze leerstrategie worden ondersteund door wekelijks online opdrachten aan te bieden. In Blackboard zijn bestanden en koppelingen naar websites snel en eenvoudig te arrangeren tot uitdagende, online opdrachten. Binnen ‘Leermodules’ van Blackboard kunnen deze opdrachten gestructureerd worden aangeboden. De beoordeling gaat met ‘Rubrics’ transparant en de tool ‘Performance dashboard’ volgt de studievoortgang van leerlingen.
Oefentoetsen
Onderwijskundig onderzoek toont aan dat leerlingen beter leren door ze te laten oefenen met het terughalen van wat zij moeten leren. Leerstof wordt beter onthouden door regelmatig een oefentoets af te nemen.
In een elektronische leeromgeving is het opstellen, afnemen en nakijken van toetsen eenvoudig te automatiseren. Blackboard kent maar liefst 17 verschillende vraagtypen. Resultaten worden automatisch opgeslagen in het ‘Gradecenter’. De validiteit en betrouwbaarheid van digitale toetsen bepaalt Blackboard met ‘Itemanalyse’.
Leerlingen krijgen onmiddellijk feedback op hun digitale toets in de vorm van cijfers, letters of teksten. Ook is het mogelijk afhankelijk van het toets resultaat extra leerstof aan te bieden, waarmee in Blackboard adaptieve leertrajecten ontstaan. Het ‘Retention center’ geeft op basis van ‘learning analytics’ aan welke leerlingen risico lopen.
Oefenvariatie
Derde in de top 5 van leerstrategieën staat Overlappend oefenen. Laat het bestuderen van en/of oefenen met een onderwerp overlappen met het bestuderen van/ oefenen met andere onderwerpen. Professor Kirschner noemt dit oefenvariatie.
Opdrachten met internet kunnen gevarieerder zijn dan opdrachten uit een leerboek. Met een paar muisklikken is de actualiteit, interactie en multimedia van internet binnen de elektronische leeromgeving te brengen. ‘YouTube mashup’ en ‘Video everywhere’ zijn twee tools van Blackboard waarmee video is te integreren in de elektronische leeromgeving. Het nieuwe onderwijsconcept ‘Flip de klas’ is zo gemakkelijk toepasbaar en leidt tot meer variatie in het oefenen.
Uitweidend bevragen, zelf uitleg geven
Deze leerstrategieën lijken op elkaar en leveren volgens onderwijskundigen dezelfde effecten op. Het vergemakkelijkt de integratie van nieuwe informatie in het geheugen. Piaget noemt dit assimilatie. Daag leerlingen steeds uit om aan te geven waarom iets dat hij leert het geval is en laat leerlingen zichzelf bevragen of procedures aan zichzelf uitleggen.
Tools die deze leerstrategieën online ondersteunen zijn discussiefora, weblogs en wiki’s. In Blackboard zijn deze tools voorhanden, waarmee met ‘history list’ en ‘activity summary’ het proces van reflectie en samenwerking nauwkeurig kan worden gevolgd.
Less classroom-based teaching
Om de vijf beste leerstrategieën te ondersteunen met een professionele elektronische leeromgeving moet de ict-intrastructuur op school met WIFI en BYOD natuurlijk op orde zijn. Maar de belangrijkste randvoorwaarde om te profiteren van effectieve leerstrategieën is tijd voor docenten. Een docent in Nederland is met 27 lessen of meer per week vooral bezig met onderwijs GEVEN. Veel tijd om onderwijs te MAKEN blijft er niet over. In landen met excellent onderwijs, zoals Shanghai en Finland, staan docenten hooguit 4 lessen per dag voor de klas. Pasi Sahlberg noemt dit ‘Less classroom-based teaching’:
Less teaching can lead to more student learning if the circumstances are right and solutions smart
(Finnish Lessons, p. 141).
‘Less classroom-based teaching’ is de oplossing om te komen tot leerstrategieën die nog effectiever worden door ondersteuning van een elektronische leeromgeving als Blackboard.
Good Practice Blackboard; presentatie over het gebruik van Blackboard in het Laboratoriumonderwijs.