Het Duitse krantenartikel beschrijft het bezoek van de Heimatverein uit Dingden afgelopen vrijdag aan de onthulling van het Razziamonument in Rotterdam. De Heimatverein wil dat de geschiedenis van de Rotterdamse dwangarbeiders in Dingden niet wordt vergeten en heeft daarom het boek van mijn vader ‘Reis naar het einde’ vertaald in het Duits (Bocholter-Borkener Volksblatt, 25 november 2023).
Het contact met de Heimatverein Dingden is deze zomer ontstaan toen ik op zoek was naar een foto van de boerderij van Peter Daniels. Mijn vader Hubert van Hove is daar terechtgekomen toen hij in de winter van 1945 vluchtte voor de ‘Schanzarbeit’.
“Na zo’n drie kwartier lopen kwamen wij bij een grote boerderij. Op het erf stonden boerenwagens, waarop ik las: Peter Daniels – Gut und Brennereibesitzer. Ik zag een kleine gezette man lopen, gekleed in jagerstenue. Hij droeg een groene loden jas en had een jagershoedje op. Ik nam aan dat dit Peter Daniels was en vroeg hem of hij werk voor ons had. Hij krabde zich bedenkelijk achter zijn oor en vroeg of wij ervaring hadden met Bauernarbeit. Wij logen bevestigend.”
Hubert van Hove – Reis naar het einde
De oude foto van boerderij Peter Daniels uit het archief van de Heimatverein in Dingden is opgenomen in het reisverhaal van mijn vader ‘Reis naar het einde’.
Terwijl zijn ouders in Rotterdam worstelen met de hongerwinter van 1945, wordt Hubert van Hove goed verzorgd door Peter Daniels met voldoende eten en slapen in de hooiberg. In ‘Reis naar het einde’ beschrijft mijn vader het werk op de boerderij, waarbij het geluid van vliegtuigen en bommen nooit ver weg is.
“Ik moest de mestkar heen en weer laten rijden tussen stal en akker. Het paard wist zelf de weg. Dus ik hoefde alleen maar mee te lopen. Ik zou deze taak dan ook ongetwijfeld goed hebben vervuld als de geallieerde luchtmacht niet op het idee was gekomen Wesel te gaan bombarderen. Weliswaar lag deze stad zo’n twaalf kilometer van ons vandaan, maar het geluid van vliegtuigen en bommen was toch goed te horen. Alle dieren, en de meeste mensen, werden er goed nerveus van. De honden blaften en de koeien in de stal loeiden. Ook mijn trekdier moest er niets van hebben. Na een extra luide explosie draaide het paard zich plotseling om en rende in galop terug naar de boerderij.”
Hubert van Hove – Reis naar het einde
De boerderij van Peter Daniels staat er nog steeds. De Kornbrennerij is vervangen door een Ölmühle. Tijdens het bezoek van de Heimatverein in Rotterdam werd ik verrast met een specialiteit uit Dingden, een fles ‘Rapsöl’ van Ölmühle Daniels.
De Duitse vertaling ‘Endstation Dingden, die Razzia von Rotterdam’ wordt dit weekend gepresenteerd tijdens het ‘Dingdener Kerzenfest’ (viering van het licht).
